Ars est comprehensio praeceptorum ad utilitatem usui accommodata per artificis sui exercitationem, medendi, ut medici, declamandi, ut rhetoris, legendi, ut grammatici. grammatica est scientia recte scribendi et enunciandi interpretandique poetas per historiam * formatam ad usum rationemque verborum, quam Terentius [et] Varro primum ut adhuc rudem appellatam esse dicit litteraturam.

DE LITTERA

Littera est minima pars vocis explanatae. sunt autem, ut etiam ratiocinatorum usu receptum est, litterae latino sermoni accommodatae una et viginti, quibus Graecorum accedunt duae, z et y. nam Mezentium et Hylam et alia nobis peregrina nomina scribere et enunciare proprio sono non possumus. litterarum aliae vocales sunt, aliae consonantes: vocales quinque, a e i o u: consonantium aliae semivocales, septem f l m n r s x, aliae mutae, novem b c d g h k p q t. item h in earum numerum redigitur, quando non aspirationis, sed litterae local ponitur. littera tribus modis intelligitur, nomine quo enunciatur, potestate qua valet, figura qua scribitur et, ut alii, ordine quo constat.

DE SYLLABA

Syllaba est litterarum inter se coeuntium una iunctura vel enunciatio litterarum cum adiectione temporis. syllaba autem sine vocali littera vel litteris non potest fieri. syllaba|rum aliae longae, aliae breves, longae aut natura fiunt aut positione et habent bina tempora. natura duobus modis intelligitur, cum vocalis ∥ per se longa est, aut cum vocales duae inter se iunctae producuntur, ut ae.

Quae Macrobius de differentiis et societatibus graeci latinique verbi scripserat non integra, sic ut ab illo scripta erant, aetatem tulerunt, sed cum olim a grammaticis utriusque linguae studiosis in conpendium redacta et aliis omissis, aliis additis vel mutatis ad usum inferioris aetatis accommodata essent, vetere Macrobii libro neglecto ea quae posteriores grammatici diversas rationes secuti ex illo collegerant consuetudine scholarum propagate sunt. quattuor autem excerptorum genera in codicibus manu scriptis inventa sunt. e quibus illud quod primo loco posui in codice Parisino 7186 legitur. is est formae quadratae minoris ex duabus diversis membranarum partibus conpositus, quarum posterior, quae est duorum quaternionum, Macrobii excerpta continet undecimo saeculo scripta, f. 42–56 Ex libro Macrobii) de differentiis et societatib. greci latiniq: uerbi. Grecae latinaeque linguae – οιοω. explicuit defloratio de libro ambrosii macrobii theodosii quam iohannes carpserat ad discendas grecorum uerborum regulas. spatio in fine paginae relicto, in quo scripta sunt haec, Diana grece dicitur arthemis quasi herotemis hoc est aerem caecans, sequitur declinatio graeci verbi ποιῶ et adnotatio excerptoris, f. 56* – 57* ΤΟΠΗΜΑ –ΦΙΑΟϒΝΤαΙ. fuit autem haec pars codicis olim Petri Pithoei, cuius nomen bis in ea scriptum est, f. 42 P. Pithou et f. 57 Petri Pithoei. eoque librum concedente primum ex cerptis Macrobii usus est Ludovicus Carrio, qui fragmentum Sallustii p. 2765 P. ex schedis Pithoeanis se edidisse scribit schol. in Sallust.

Graecae latinaeque linguae coniunctissimam cognationem natura dedit. nam et isdem orationis partibus absque articulo, quem Graecia sola sortita est, isdem paene observationibus figuris constructionibus uterque sermo distinguitur, ut propemodum qui utramvis artem didicerit ambas | noverit. in multis tamen differunt et quasdam proprietates habent, quae graece idiomata vocantur.

DE VERBORVM VTRIVSQVE LINGVAE DIFFERENTIIS VEL SOCIETATIBVS

Accidunt verbis utriusque linguae persona numeri figura coniugatio | tempus modus, quem Graeci enclisin vocant, Latini cum formis in qualitate posuerunt, genus, quod apud Graecos diathesis nuncupatur. eandem paene is cum casibus constructionem servant, ut misereor illius, parco illi, veneror ilium, ϕϱοντίζω τοῦδε, πείϑομαι τῷδε, ϕιλῶ τόνδε. ablativum Graecia non recipit. eadem illis personarum similitudo: prima voco, secunda vocas, tertia vocat, ϰαλῶ ϰαλεῖς ϰαλεῖ. in numeris una dissensio est, quod δυιϰόν, id est dualem, nulla latinitas admisit, Graeci vero in verbis nominibusque δυïϰά videntur habere.

DE FIGVRIS

Figurae ambobus non sine discretione pares, nos dicimus curro 148 V. percurro, illi τϱέχω διατϱέχω. quattuor quoque modis et haec et ilia conponuntur, ex duobus integris produco, ex integro et corrupto perficio, ex corrupto et integro accedo, ex duobus corruptis occipio. similiter ἐϰ δύο τελείων συντϱέχω, ἐϰ τελείον ϰαὶ ἀπολείποντος πϱοσϰυνῶ, ἐξ ἀπολείποντος ϰαὶ τελείου συμβάλλω ἐϰ δύ ἀπολειπόντων ϰωμῳδῶ. sunt quaedam conposita quae non possunt resolvi, ut suscipio couplector [ita apud illos τὸ μὲν συντϱέχω].

THEODOSIVS SYMMACHO SVO SALVTEM DICIT

Cum vel natura vel usus loquendi linguas gentium multiplici diversitate variasset, ceteris aut auhelitu aut sibilo explicantibus loqui suum. solis graecae latinaeque et soni leporem et artis disciplinam atque in ipsa loquendi mansuetudine similem cultum et coniunctissimam cognationem dedit. nam et isdem orationis partibus absque articulo, quem Graecia sola sortita est, et isdem penes singulas partes observationibus sermo uterque distinguitur, pares fere in utroque conponendi figurae, ut propemodum qui utramvis artem didicerit ambas noverit. sed quia ita natura fert, ne quid sic esse alteri simile possit, ut idem illi sit (necesse est enim omne quod simile est aliqua differentia ab eo cui confertur recedat), ideo, cum partes orationis in utraque lingua arta inter se similitudine vincirentur, quasdam tamen proprietates, quibus seorsum insignirentur, habuerunt, quae graeco nomine idiomata vocantur.

Item prima utriusque verbi societas in hoc est, quod neutrum eorum in casus flectitur; deinde quod utrumque comitatur persona numeri figura coniugatio tempus modus, quem Graeci enclisin vocant, Latini | cum formis in qualitate posuerunt, genus, quod apud Graecos diathesis nuncupatur. horum singulis inspectis sollertius quae in his diversa sunt non latebunt. circa casus, ut diximus, utrisque perfecta communio est. prima utriusque verbi societas est in hoc: nam et neutrum casibus declinatur et utrumque similiter universis paenc casibus servit, ut misereor illius, parco illi, veneror ilium, venio ab illo, nitor illo; item ϕϱοντίζω τοῦδε, πείϑομαι τῶδε, ϕιλῶ τόνδε.

§ 90. The Infinitive mood expresses the simple idea of the verb, without limitation of number or person. It has the force of a neuter verbal noun, and as such it may take the neuter of the article in all its cases.

It has at the same time the attributes of a verb, so that (even when it takes the article) it may have a subject, object, and other adjuncts; and, further, it is qualified not by adjectives, but by adverbs.

§ 98. The Infinitive may as nominative be the subject of a finite verb, or as accusative be the subject of another Infinitive. The Infinitive is especially common as the subject of an impersonal verb, or of ἐστί. It may also be a predicate nominative, or it may stand in apposition with a substantive.

Such Infinitives stand regularly without the article; but if they are to be especially prominent as containing the leading idea of the sentence, the article may be used. E. g.

Συνέβη αὐτῷ ἐλθεῖν, it happened to him to go. Οὐκ ἔνεστι τοῦτο ποιῆσαι. Ἁδύνατόν ἐστι τοῦτο ποιῆσαι. Ἑξῆν μένειν. Δεῖ αὐτὸν μένειν. Οὐ μὲν γάρ τι κακὸν βασιλευέμεν, for it is no bad thing to be a king.

§ 8. 1. There are seven Tenses,–the Present, Imperfect, Perfect, Pluperfect, Aorist, Future, and Future Perfect. The Imperfect and Pluperfect occur only in the Indicative; the Futures are wanting in the Subjunctive and Imperative.

2. These tenses are divided into primary and secondary; the primary tenses being those which refer to present or future time, and the secondary being those which refer to past time.

The primary tenses of the Indicative are the Present, Perfect, Future, and Future Perfect. The secondary tenses are the Imperfect, Pluperfect, and Aorist.

Note. This distinction will be more fully explained at the end of this chapter, §§ 31–35.

§ 9. In speaking of the time denoted by any verb, we must distinguish between time which is present, past, or future with reference to the time of the speaker or writer (that is, time absolutely present, &c.), and time which is present, past, or future with reference to the time of some other verb with which the verb in question is connected (that is, time relatively present, &c.). Thus, when we say τοῦτο ἀληθές ἐστιν, this is true, ἐστίν denotes time present with reference to the time of speaking: but when we say ἔλεξε τοῦτο ἀληθὲς εἶναι, or ἔλεξεν ὅτι τοῦτο ἀληθές ἐστιν (or εἴη), he said that this was true (i. e. he said “this is true”.)